Τον Οκτώβριο του 2015, περίπου ένα μήνα μετά τη ρωσική στρατιωτική επέμβαση στη Συρία, ο στρατηγός Αλί Αγιούμπ, ανακοίνωσε τη δημιουργία του 4ου Σώματος σε μια προσπάθεια των Ρώσων να αντισταθμίσει την επιρροή του Ιράν από τις μονάδες που διατηρεί και υποστηρίζει. Καθώς αυτό δεν είχε το επιθυμητό αποτέλεσμα αποφασίστηκε η δημιουργία νέου, του 5ου Σώματος, με την προσθήκη πρώην ανταρτών με δέλεαρ έναν καλό μισθό (από 200 έως 300 δολάρια τον μήνα τη στιγμή που ένας αξιωματικός του SAA -Συριακού Στρατού- λαμβάνει 85 με 100) και τη ρωσική επικουρία/προστασία. Σύμφωνα με μια λιβανέζικη εφημερίδα, το 5ο Σώμα είχε προγραμματιστεί να ενσωματώσει τους βετεράνους και εθελοντές της Desert Hawks και τους Παλαιστίνιους της Liwa al-Quds με έδρα το Χαλέπι ενώ οι διοικητές της Χεζμπολάχ θα ηγούνταν άλλων μονάδων με σκοπό να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ της ανώτατης διοίκησης του SAA και των ξένων μαχητών της Λιβανέζικης Χεζμπολάχ.
Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι το 5ο Σώμα ήταν ένα τεστ για τη συνεργασία Ρωσίας-Ιράν στη Συρία. Από την ίδρυσή του, το Σώμα έχει λάβει εκτεταμένη μέριμνα από τη Ρωσία καθώς εκπαιδεύει και και προμηθεύει τις υπομονάδες της με άρματα μάχης και οχήματα μάχης πεζικού όπως το T-62 και το BMB-1. (1) Παρά τον κοινό εχθρό που αφορά τις αντάρτικες ομάδες, σαλαφιστικές και μη, το Ισλαμικό Κράτος και λιγότερο τον Συριακό Δημοκρατικό Στρατό (SDF, ουσιαστικά το Κουρδικό YPG/YPJ) με τη στήριξη στη νόμιμη κυβέρνηση του Μπασάρ αλ Άσαντ, οι δύο δυνάμεις ανταγωνίζονται για την «επόμενη μέρα» στη Συρία, με αντικειμενικό σκοπό τη μεγαλύτερη επιρροή.
 |
| Η κατάσταση στη ΝΔ Συρία. Με μώβ οι περιοχές που δεν ελέγχονται από τον SAA αλλά από τους πρώην αντάρτες του 4ου Σώματος. Πηγή Twitter/Suriyak |
Μετά τις επιτυχείς επιχειρήσεις τον Ιούλιο 2018 που έφερε τη Νταράα υπό τον έλεγχο του Συριακού Αραβικού Στρατού (SAA) πολλές ανταρτικές μονάδες στην περιοχή συμφώνησαν στις ρωσικές διαπραγματευτικές συμφωνίες, σύμφωνα με τις οποίες παρέδωσαν τα όπλα τους. Εκείνοι που δεν συμφώνησαν με τους όρους εστάλησαν με τη γνωστή μέθοδο : λεωφορεία και αποστολή στην επαρχία Ιντλίμπ. Όπως ήταν αναμενόμενο, πραγματοποιήθηκαν μυστηριώδεις εξαφανίσεις, αναγκαστικές στρατολογήσεις και δολοφονίες των πρώην ανταρτών και διοικητών σε μια προσπάθεια πλήρους επικράτησης στην περιοχή. Αρκετές αναφορές έγιναν όπου οι πολιτοφυλακές που χρηματοδοτήθηκαν από το Ιράν έχουν συσχετιστεί με διαφθορά, βασανιστήρια, εξαφανίσεις, αναγκαστική στρατολόγηση και γενικά λειτουργούν με ατιμωρησία. Ως απόδειξη για την απόγνωση αλλά και την αποστροφή προς σε αυτό το καθεστώς αποτελεί το γεγονός ότι οι ντόπιοι κάτοικοι απευθύνθηκαν στη ρωσική στρατιωτική αστυνομία με καταγγελίες. Σαφώς δεν πρέπει να παραβλέψουμε και τον θρησκευτικό παράγοντα, με παράδειγμα από τον Ιανουάριο του 2019 όταν οι κάτοικοι εμπόδισαν να εισέλθουν άνδρες της Χεζμπολάχ και Ιρανών που φορούσαν στολές του SAA στην περιοχή της λεκάνης του Ιερομίακα (Γιαρμούκ) με κατηγορίες για καταναγκαστική στρατολόγηση και «διάδοση του Σιιτικού Ισλάμ» εναντίον ομάδων που συνδέονται με το Ιράν. Οπως ήταν αναμενόμενο η σύγκρουση ήταν αναπόφευκτη με αψιμαχίες στις 18 Ιανουαρίου 2019 στην επαρχία της Χάμα και τις συλλήψεις 15 μελών της πολιτοφυλακής (NDF) από τους υποστηριζόμενους από τους Ρώσους πρώην αντάρτες (2) και στο Χαλέπι με συνολικά 11 νεκρούς και αρκετούς τραυματίες. Για τα ίδια περιστατικά η ρωσική Novaya Gazeta ανέφερε ως συνολικό αριθμό θυμάτων τα 200 άτομα.
Από την άλλη το Ισραήλ, έχει καταστήσει ξεκάθαρο ότι συμβιβάστηκε με την ανακατάληψη της ΝΔ γωνίας της Συρίας με τον όρο να μη συμμετέχουν εκεί το Ιράν και η Χεζμπολάχ. Μάλιστα, ισραηλινές αναφορές τον ανέφεραν από τον Μάρτιο του 2017, όπως το Maariev που φιλοξένησε δηλώσεις ισραηλινών αξιωματούχων, ότι θα ήταν ευχάριστο γεγονός να επιστρέψουν οι δυνάμεις του Άσαντ στα σύνορα του Γκολάν, αρκεί το Ιράν, η Χεζμπολάχ και οι σύμμαχοί τους να είναι μακριά. Πιο πρόσφατα, η Haaretz ανέφερε ότι «τα έγγραφα που συνέταξε ο ισραηλινός στρατός και το υπουργείο Εξωτερικών τα τελευταία δύο χρόνια δεν υποστήριζαν τον Σύριο πρόεδρο, αλλά οι εκτιμήσεις τους δείχνουν ότι θεώρησαν τη συνέχιση της θητείας του ως προτιμητέα ή ακόμη και ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια του Ισραήλ». Σε αυτή τη συμφωνία κύριος αποδέκτης ήταν ο Πούτιν που μεταξύ άλλων ανέφερε ότι κατανοεί τις ανησυχίες για την «ασφάλεια» του Ισραήλ από τη Συρία, δηλαδή, ότι αναγνωρίζει το «δικαίωμα» του Ισραήλ να βομβαρδίζει τις ιρανικές εγκαταστάσεις στη Συρία. Με αυτό άλλωστε επιτυγχάνεται και η μείωση της επιρροής του Ιράν και ως επακόλουθο η αύξηση της ρωσικής.
Η Ρωσία για να αποδείξει τη δέσμευσή της να καταστήσει την περιοχή ασφαλή, έστειλε τουλάχιστον ένα τάγμα στρατιωτικής αστυνομίας στο σημείο όπου βρίσκονται κλιμάκια των Ηνωμένων Εθνών, στα de facto σύνορα μεταξύ Συρίας και Ισραήλ, όπου η μονάδα σύντομα ασχολήθηκε συνοδείες σε υψηλά πρόσωπα του ΟΗΕ και κοινές περιπολίες με ειρηνευτικές δυνάμεις του. Το Ισραήλ φαίνεται να έχει χαλαρώσει σχετικά προς το παρόν, και μια μεγάλης κλίμακας επιχείρηση δεν αποτελεί επιλογή, αλλά είναι βέβαιο ότι δεν θα παραμείνει έτσι εάν προκύψει μια εντελώς νέα απειλή.
Τα χτυπήματα και οι επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια του 2020.
Στην επαρχία ξεκίνησε αντάρτικο χαμηλής σχετικά έντασης κατά της συριακής κυβέρνησης και των ανταρτών που συμφώνησαν στους όρους παράδοσης. Οι θύλακες στοχεύουν κυρίως σημεία ελέγχου του στρατού και στελέχη από τις υπηρεσίες πληροφοριών της Συρίας που ήταν σύνδεσμοι με τους πρώην αντάρτες. Οι συγκρούσεις στη Νταράα αποκτούν μεγαλύτερο ενδιαφέρον καθώς αντίπαλος στην κυριαρχία της περιοχής είναι η 4η Μεραρχία του SAA με επικεφαλής τον Μαχέρ αλ Άσαντ, αδερφό του προέδρου της χώρας, και θεωρείται από πολλούς ως φιλοιρανός, και η 9η Μεραρχία. Να σημειωθεί ότι δεν αποτελείται ολόκληρο το 5ο Σώμα από πρώην αντάρτες αλλά κυρίως η 8η Ταξιαρχία με επικεφαλής τον Αχμάντ αλ Όντα, πρώην αρχηγό της αντάρτικης φράξιας «Νεολαία των Σουνιτικών Δυνάμεων».
Από τον Ιανουάριο έως τις 15 Νοεμβρίου 2020 οι δυνάμεις του Συριακού Στρατού και κυρίως οι πρώην αντάρτες κυρίως του 5ου Σώματος, μερικοί του 4ου αλλά και αυτοί που έχουν στρατολογηθεί στην τοπική αστυνομία, στις υπηρεσίες πληροφοριών και στις «Επιτροπές Συμφιλίωσης» γίνονται σε πολύ συχνή, σχεδόν καθημερινή βάση στόχος των αντάρτικων υλακών. Τουλάχιστον 237 έχουν πέσει νεκροί από τα χτυπήματα και άλλοι τόσοι έχουν τραυματιστεί. Τα χτυπήματα είναι συνήθως δολοφονίες που πραγματοποιούνται από 2 άτομα πάνω σε δίκυκλα έξω από τις οικίες των στόχων ή στα οχήματά τους, αιφνιδιαστικές επιθέσεις σε φυλάκια και μικρούς σταθμούς, νάρκες και τοποθετήσεις Αυτοσχέδιων Εκρηκτικών Μηχανισμών (ΑΕΜ). Τα παρακάτω στοιχεία προέρχονται από τις λεπτομερείς αναφορές του λογαριασμού Qalaat Al Mudiq στο Twitter.
 |
| Ένα από τα πολλά χτυπήματα με δίκυκλο που χρησιμοποιούν οι αντάρτες. Πηγή : Twitter.Qalaat al Mudiq |
Τον Απρίλιο και τον Μάιο τα θύματα ανήλθαν τουλάχιστον στα 66 με σημαντικότερες επιθέσεις στις 4 Μαΐου σε αστυνομικό σταθμό όπου 9 άτομα αιχμαλωτίστηκαν και εκτελέστηκαν και στις 28 Μαΐου όταν 4 πρώην αντάρτες του 5ου Σώματος έπεσαν νεκροί σε ενέδρα και άλλοι 4 τραυματίστηκαν. Να σημειωθεί ότι οι συχνές δολοφονίες ενός ή δύο ατόμων αφορούσαν και στρατιώτες και πρώην αντάρτες οι οποίοι δεν υπηρετούσαν πλέον και ασχολούνταν με την πολιτική ζωή. Στις 20 Ιουνίου ένα κομβόι του Συριακού Στρατού έπεσε πάνω σε ΑΕΜ με αποτέλεσμα 9 στρατιώτες να πέσουν νεκροί και πάνω από 25 να τραυματιστούν.
Στις 27 Ιουνίου οι υποστηριζόμενοι από τους Ρώσους πρώην αντάρτες επιτέθηκαν σε Σύρους στρατιώτες και κατέλαβαν φυλάκιο στο Χαχίλ Σαΐντα έχοντας 5 νεκρούς και 3 τραυματίες προκαλώντας απώλειες 3 νεκρών. Εν τέλει η τεταμένη κατάσταση αποσυμφορήθηκε. Τον Ιούλιο-Αύγουστο-Σεπτέμβριο οι επιθέσεις συνεχίστηκαν (63 νεκροί αντίπαλοι) με σημαντικότερες αυτή στις 27 Ιουλίου όταν 8 πρώην αντάρτες σκοτώθηκαν σε ενέδρα και τις εκτελέσεις ανώτερων αξιωματικών όπως του Αμπντέλ Σαλάμ , επικεφαλής του 5ου Σώματος και του ταξίαρχου Ταλάλ Κασέμ , αμφότεροι πρώην αντάρτες.
Τέλη του μήνα πολιτοφύλακες ( NDF ) των Δρούζων ενεπλάκησαν σε σκληρές μάχες με τους πρώην αντάρτες του 5ου Σώματος έχοντας τουλάχιστον 13 νεκρούς και οι άνδρες του 5ου Σώματος 12 νεκρούς. Οι συνολικοί τραυματίες ξεπέρασαν τους 80. Στις 16 Οκτωβρίου ο πρώην επικεφαλής της αντάρτικης ομάδας al-Bunyan al-Marsous Operations Room έπεσε νεκρός από πυρά αγνώστων έξω από το σπίτι του.
Στις 8 Νοεμβρίου ένα σημείο ελέγχου των υπηρεσιών πληροφοριών της Αεροπορίας καταλήφθηκε κοντά στο Καράκ από άνδρες του 5ου Σώματος των πρωην ανταρτών στην ύπαιθρο της Νταράα και όλο το προσωπικό του (8) σκοτώθηκε ενώ άλλοι 12 στρατιώτες σε διαφορετικά σημεία αιχμαλωτίστηκαν . Η 4η Τεθωρακισμένη Μεραρχία ξεκίνησε μια επίθεση προσπαθώντας να εισβάλει στην πόλη αλλά απέτυχε. Παρ' όλα αυτά συνέχισε τα πυρά με όλμους ενώ περίπου 400 άνδρες και 10 άρματα συμμετείχαν στην επιχείρηση. Μια αντιπροσωπεία από την 8η Ταξιαρχία από το 5ο Σώμα έφτασε στο σημείο και έπιασε τα σημεία ελέγχου για να σταματήσει τις συγκρούσεις και κατόπιν εισήλθε στην πόλη. 
Σε 7 μήνες, η ταξιαρχία του 8ου σώματος του 5ου σώματος επέκτεινε την περιοχή ελέγχου της, εκδιώκοντας τις δυνάμεις της κυβέρνησης και τις φιλοϊρανικές μονάδες από τη Μπόσρα και την ύπαιθρο σχεδόν σε ολόκληρη την πρώην περιοχή του FSA στην ανατολική ύπαιθρο της Νταράα από τη λεωφόρο M5 έως σύνορα με το Σουεϊντάχ.
 |
| Οι επιχειρήσεις το διάστημα 8-10 Νοεμβρίου. Πηγή Twitter/Suriyak |
Σημειώσεις
(1)https://arabic.sputniknews.com/military/201710311027099718-%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A7-%D8%AC%D9%8A%D8%B4-%D9%81%D9%8A%D9%84%D9%82-%D8%AE%D8%A7%D9%85%D8%B3-%D8%AF%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA/
(2)https://www.syriahr.com/en/113842/
Πηγές
-From Insurgents to Soldiers: «Τhe Fifth Assault Corps in Daraa, Southern Syria»,Abdullah Al-Jabassini.
-Syrian Observatory for Human Rights
-mei.edu
-english.enabbaladi.net.
-english.alaraby.co.uk
Λογαριασμοί Twitter : QalaatalMudiq, syria_map, Suriyak, syria_map, QalaatM, Syria_Rebel_Obs.
