Από τις πύλες της Τρίπολης στη συντριβή. Χρονολόγιο των μαχών στη Λιβύη για το 2020.

 Αντίπαλες δυνάμεις.

Από τις 4 Απριλίου 2019 οι ένοπλες δυνάμεις της Βουλής των Αντιπροσώπων , ο Εθνικός Στρατός της Λιβύης (ΕΣΛ), ανακοίνωσε την επιχείρηση «Πλημμύρα της Αξιοπρέπειας». Αντικειμενικός σκοπός του επικεφαλής του ΕΣΛ(LNA), Χαλίφα Χαφτάρ, ήταν η κατάληψη της Τρίπολης και ουσιαστικά ο τερματισμός του εμφυλίου στη Λιβύη. Στην Τρίπολη έλεγχο και έδρα είχε ο Λιβυκός Στρατός (ΛΣ/GNA), της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας. Τις δυνάμεις του ΕΣΛ υποστήριζαν κυρίως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ιορδανία και η Αίγυπτος με πολεμικό υλικό ενώ τον ΛΣ η Τουρκία και το Κατάρ με πολεμικό υλικό, μισθοφόρους από τη Συρία και οικονομική βοήθεια. Ο ρόλος της ιδιωτικής εταιρείας Wagner που υποστήριζε τον LNA ήταν κατά κύριο λόγο διακριτικός και εκπροσωπούσε σαφώς τα συμφέροντα της Ρωσίας στη μεταεμφυλιακή εποχή της Λιβύης, όποια κι αν θα είναι αυτή.

Από τον Δεκέμβριο του 2019 Σύροι/Τουρκμένοι μισθοφόροι άρχισαν να καταφθάνουν στη Λιβύη προκειμένου να υποστηρίξουν τον ΛΣ της Τρίπολης. Οι άνδρες αυτοί, βετεράνοι του Συριακού εμφυλίου, ανήκουν στις οργανώσεις Faylaq al Sham, «Μεραρχία ,Μu'tasim», ταξιαρχίες Suqour al Sham, «Μεραρχία Hamza» και στις κατά βάση τουρκμενικές «Μεραρχία Sultan Murad» και «Ταξιαρχία Suleiman Shah» και ανήκουν στην ομπρέλα αυτών, στον SNA , τον Συριακό Εθνικό Στρατό.

Οι μάχες συντελέστηκαν σε τρία κυρίως μέτωπα: 1) σε αυτό στα νότια περίχωρα της Τρίπολης και στην Ταρχούνα 2) δυτικά αυτής στις πόλεις Σαμπράθα/Σορμάν/Ζαουίγια, βορείως της σημαντικής στρατιωτικής βάσης Αλ Ουατίγια 3)και σ' αυτό της Σύρτης με κατεύθυνση στην Αμπού Κουραΰν. Οι παρακάτω κατατοπιστικοί χάρτες είναι από τον λογαριασμό στο Twitter/Suriyak.

Μέτωπο Τρίπολης

Μέτωπο Ζαουίγια

Μέτωπο Σύρτης

Στις αρχές Ιανουαρίου στην Τρίπολη η κατάσταση χαρακτηριζόταν από καταλήψεις και ανακαταλήψεις σημείων στα περίχωρα της πόλης με μικρές προωθήσεις συνολικά για τον LNA. Στις 6 Ιανουαρίου ο LNA πέτυχε μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του σε αυτήν την εκστρατεία, καταλαμβάνοντας τη Σύρτη. Με αυτήν αποκτούσε πρόσβαση σε πολύτιμους αγωγούς πετρελαίου. Η κατάληψη πραγματοποιήθηκε κατόπιν διαπραγματεύσεων, συνεννόησης και αλλαγής στρατοπέδου των υπερασπιστών της πόλης, της Ταξιαρχίας 604. 

Η μονάδα αυτή, αποτελούμενη από σαλαφιστές, και ειδικότερα του Μαντκαλισμού, θα παίξει σημαντικό ρόλο και κατά την αντεπίθεση του GΝΑ το θέρος του ίδιου έτους. Αρκετός οπλισμός παντός είδους, μερικά άρματα και λοιπά οχήματα έπεσαν στα χέρια του LNA. Η προώθηση συνεχίστηκε και την επόμενη μέρας έως το Αμπού Κουραΰν για να το χάσει όμως μετά από 2 ημέρες μετά από αντεπίθεση του GNA και να παραμείνει στην Αλ Κανταΐγια. Έκτοτε, παρά τις επίμονες προσπάθειες του LNA η γραμμή του μετώπου σε αυτόν τον τομέα δεν θα έχει ουσιαστικές αλλαγές. Στην Τρίπολη η κατάσταση παρέμενε σταθερή με ελάχιστα εδαφικά κέρδη για τον. Μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου η κατάσταση παρέμενε στάσιμη με τους αντιπάλους να έχουν περίπου τις ίδιες απώλειες, με την κυβέρνηση της Τρίπολης να έχει ελαφρώς πιο μεγάλες απώλειες στα βαρέα οχήματα. Στον αέρα οι αντίπαλοι έως τέλη Φεβρουαρίου είχαν χάσει 2 και 5 Uav , LNA και GNA αντίστοιχα ενώ οι πρώτοι έχασαν και το πρώτο σύστημα Pantsir-S1.

Τον Μάρτιο ο LNA ξεκίνησε πάλι τις επιχειρήσεις στα προάστια της Τρίπολης με μικρή προώθηση στην συνοικία Ράμλα και στην Άιν Ζαίρα από την 106η Ταξιαρχία που είναι υπό τον γιο του Χάφταρ, Καλίντ. Οι επιθέσεις αυτές συνεχίστηκαν έως το τέλος του μήνα. Στις 26 Μαρτίου ο GNA πραγματοποίησε αντεπίθεση καταφέρνοντας να ανακαταλάβει λίγα σημεία. Την ίδια ημέρα ξεκίνησε την επιχείρηση «Καταιγίδα Ειρήνης» με σκοπό να καταλάβει την σημαντική βάση Αλ Ουατίγια. Ενώ αρχικά, μάλλον από τον αιφνιδιασμό είχε μερική επιτυχία, εντούτοις ο LNA με αντεπίθεση, όχι μόνο απώθησε τις εχθρικές δυνάμεις αλλά προωθήθηκαν βόρεια. Με αυτές τις ενέργειες έθεσε υπό τον έλεγχό τους τις πόλεις Αλ Τζουμαίλ, Ριγκνταλίν, Αλ Άσσαχ, Ζάλταν που φτάνουν στα περίχωρα της μεθοριακής γραμμής της Τυνησίας / Λιβύης  και απομόνωσε με αυτόν τον τρόπο την παραλιακή πόλη Ζουαρά. Αυτό το σημείο αποτελεί ίσως το ζενίθ της προώθησης του LNA συνολικότερα στην προσπάθεια για επικράτηση. Νέα επίθεση των δυνάμεων του Χάφταρ στον άξονα Σύρτης-Μισράτα στο Αμπού Κουραΰν στις 27/3 αρχικά επιτυχής κατέληξε σε οπισθοχώρηση απ' όλα τα σημεία που καταλήφθηκαν. Στις 30 του ίδιου μήνα ο LNA στην Τρίπολη πραγματοποίησε μικρή επιτυχία.

Η επιχείρηση «Καταιγίδα Άνοιξης» του GNA και η αντεπίθεση
του LNA. Πηγή: Twitter/Suriyak.

Ο Απρίλιος ξεκίνησε με μια αντεπίθεση του GNA στον τομέα της Τρίπολης η οποία απέσπασε όλα τα εδαφικά κέρδη του αντιπάλου στη συνοικία Ράμλα κατά τη διάρκεια του Μαρτίου σε αυτόν τον τομέα.Ο LNA έφτασε στις 13 του μήνα στο ύψος της οδού  Rabush Abu Salim, μόλις 9.5 χλμ περίπου από το λιμάνι της Τρίπολης. Αυτό ήταν και το κύκνειο άσμα του LNA. Από αυτό το σημείο και για 2 περίπου μήνες θα βρίσκεται σχεδόν συνεχώς στην άμυνα και θα βλέπει τις επαρχίες που κερδήθηκαν να «ξηλώνονται». Την ίδια ημέρα, στις 13 Απριλίου, ο GNA ξεκίνησε μια ισχυρή επίθεση προς την πόλη Σορμάν 2 άξονες. Μετά από μερικές ώρες κατάφερε να καταλάβει τις πόλεις Σαμπρία, Αμποέισα και Σορμάν.  Παρά τη συγκέντρωση στρατευμάτων της 128ης και 134ης Ταξιαρχίας του LNA στη Σαμπράθα  αναγκάστηκαν να αποσυρθούν από την πόλη εγκαταλείποντας 6 άρματα, MRLS και άφθονο λοιπό υλικό. Με την πλήρη κατάρρευση σε αυτό το τμήμα ο Χάφταρ έχασε ό,τι κέρδισε πριν από δυόμιση εβδομάδες καθώς και ό,τι κατείχε και αποκόπηκε τελείως από τα παράλια ενώ άνοιξε ο διάδρομος με επικοινωνίας της κυβέρνησης της Τρίπολης με την Τυνησία. Επίσης, ο GNA είχε περάσει στην αντεπίθεση, με τις μάχες από τις 20 Απριλίου έως 3 Μαΐου να δίνουν μια μικρή προώθηση προς τη στρατιωτική βάση Hamza ,ΝΔ της Τρίπολης. Στη ΒΑ της, στην Ταρχούνα, επίσης ξεκίνησε μεγάλη επιχείρηση από τις 18 του μήνα και κατέλαβαν 5 πόλεις/χωριά, από τα οποία έχασαν τα 2 από αντεπίθεση του LNA. 

Εικόνες από στρατιωτικό υλικό που άφησε πίσω 
ο LNA στις αρχές Ιουνίου με την κατάρρευση του
μετώπου.

     

 Από τις 4 έως τις 17 Μαΐου οι αντίπαλοι επιδόθηκαν σε σκληρές μάχες στη Ράμλα, ΝΑ στο μέτωπο της Τρίπολης όπου δυνάμεις του LNA κατάφεραν μερική ανακατάληψη σε απωλεσθέντα σημεία και έδειχναν ότι ακόμα κρατούσαν το μέτωπο. Στην Αλ Ουατίγια αντίθετα, προσπαθούσε να κρατήσει τη στρατιωτική βάση από τις συνεχείς επιθέσεις, κάτι που κατάφερε με επιτυχία παίρνοντας μάλιστα πίσω και μια πόλη, την Αλ Ακραμπίγια. Δεν συνέβη όμως το ίδιο στις 18 Μαΐου, όταν ο GNA εν τέλει κατάφερε να εισέλθει και να καταλάβει τη βάση. Μετά από αυτό συνέχισε την επίθεση νοτιότερα όπου ο LNA πλέον υποχωρούσε διαρκώς και ερχόταν σε συνεννόηση με τις τοπικές φυλές προκειμένου να εισέλθει στις πόλεις τους, καθώς επικρατούσε εκεί έτσι κι αλλιώς μια ημιαυτόνομη κατάσταση. Σε αυτό το διάστημα καταστράφηκαν και τα περισσότερα Α/Α συστήματα Pantsir-S1, των οποίων η καταστροφή πραγματοποιήθηκε όσο αυτά δεν ήταν εν ενεργεία.

Στις 22 Μαΐου ο LNA υποχώρησε στην Τρίπολη, στο ΒΑ πλευρό του σε πολύ μεγάλη έκταση για τα δεδομένα αυτής της σύγκρουσης στην πόλη, όπου κάθε οικοδομικό τετράγωνο μετρούσε. Απώλεσε μια έκταση μήκους 2.5 χιλιομέτρων και βάθους 1, με κρίσιμα σημεία όπως το στρατόπεδο Τκμπαλι. Την επόμενη η υποχώρηση έλαβε μεγαλύτερες διαστάσεις στο βόρειο σημείο όπου το στρατόπεδο Χαμζά, το στρατόπεδο Γιαρμούκ και ενός πυροβολικού εγκαταλείφθηκαν και πλέον φάινονταν οι πρώτοι ξεκάθαροι τριγμοί στις τάξεις του LNA. Την ίδια ημέρα στη Ράμλα, ο GNA έφτασε έξω από τον Διεθνές Αερολιμένα Τρίπολης όπου πραγματοποιήθηκαν σφοδρές μάχες επί τουλάχιστον μια εβδομάδα με αρκετές απώλειες και για τις δύο πλευρές. Τελικά, στις 30 Μαΐου πήραν μέρος του αεροδιαδρόμου και στις 3 Ιουνίου ολόκληρο έχοντάς το διασφαλίσει καταλαμβάνοντας και τις γύρω συνοικίες. Το διάστημα 3 έως 6 Ιουνίου ο LNA εγκατέλειψε άτακτα όλα τα σημεία και η υποχώρηση έλαβε διαστάσεις χιονοστιβάδας και η 14μηνη πολιορκία της Τρίπολης είχε επισήμως λήξει ενώ έπεσε και η Ταρχούνα. Το υλικό που άφησε πίσω ο LNA ήταν τεράστιο καθώς δεκάδες άρματα μάχης, τεθωρακισμένα, ελικόπτερα, στοιχεία πυροβολικού και κάθε λογής υλικό είχε αφεθεί άθικτο. Μέσα σε 3 μέρες ο στρατός του Τομπρούκ έχασε παραπάνω απ' όσα έχασε από την αρχή της εκστρατείας. Για τις παραπάνω απώλειες υπάρχουν ακόμη μεγαλύτερες εκτιμήσεις, αν και πρόκειται για τουρκικές πηγές.(1)

Κατεστραμμένα ΑCV-15 τουρκικής κατασκευής που 
στάλθηκαν στις δυνάμεις του GNA, στα προάστια της Τρίπολης.

Ο GNA ξεκίνησε μια νέα επιχείρηση με το όνομα «Μονοπάτια της νίκης» για να καταλάβει τη Σύρτη και τη Τζούφρα και να εκμεταλλευτεί το μομέντουμ της νίκης. Μετά από μερικές ώρες μάχης ο GNA κατάφερε να σπάσει την πρώτη γραμμή άμυνας και πήρε τον έλεγχο των πόλεων Mintaqat al Bagla, Al-Washkah και Buwayrat al Ḩasun. Μόλις την ίδια ημέρα, έφτασε έξω από τα περίχωρα της Σύρτης όπου και επιτέθηκε από δύο πλευρές, από τη δυτική είσοδο της πόλης και από το νότιο. Μερικές μονάδες κατάφεραν να εισέλθουν στην πόλη όμως αντεπίθεση μερικών ανασυνταγμένων μονάδων του LNA μαζί με την 604η Ταξιαρχία της πόλης και τη βοήθεια της αεροπορίας, τις εξουδετέρωσε, προέβη σε αντεπίθεση και οδήγησε τις εχθρικές δυνάμεις τουλάχιστον 30 χλμ δυτικότερα. 

Η επίθεση του GNA στη Σύρτη στις 6 Ιουνίου.
Πηγή: Twitter/Suriyak.

Οι επόμενες μέρες κύλησαν χωρίς σημαντικές αλλαγές στο μέτωπο έως τις 11 Ιουνίου και με σποραδικές συγκρούσεις και ανταλλαγές πυρών πυροβολικού. Στιθς 4 Ιουλίου , μη αναγνωρισμένα πολεμικά αεροπλάνα, πιθανόν Dessault Mirage 2000 των ΗΑΕ πραγματοποίησαν επιδρομή στη βάση της Αλ Ουατίγια. Ένας αξιωματούχος του GNA στην Τρίπολη αναγνώρισε ότι οι αεροπορικές επιδρομές κατέστρεψαν 3 συστήματα MIM-23 Hawk (κάποιες πηγές ανάφεραν και χτύπημα σε συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου Koral, χωρίς ωστόσο να υπάρχουν φωτογραφίες ακόμη) που στάθμευαν στη βάση, αποτελώντας ίσως την πιο σημαντική απώλεια οπλικού συστήματος από εχθρική ενέργεια τα τελευταία έτη μετά την κατάρριψη μαχητικού F-4 Phantom στη Συρία, στις 22 Ιουνίου 2012. 

Η νίκη για τον GNA επιτεύχθηκε σαφώς από τη μεγάλη βοήθεια που είχε από την Τουρκία σε έμψυχο και μη υλικό, μια κίνηση που τα εύσημα αποδίδονται στον Ερντογάν ο οποίος μετέφερε τα πάντα μέσω μιας αερογέφυρας που περνούσε ανάμεσα από την Κύπρο και την Ελλάδα και μετά δυτικά νοτίως της Κρήτης, πέρα από αυτά που μεταφέρθηκαν με πλοία. Η κατάσταση παραμένει τεταμένη με τις δύο πλευρές να εξοπλίζονται συνεχώς από τους «χορηγούς» τους και έναν νέο γύρο συγκρούσεων να φαντάζει πολύ πιθανός στο προσεχές διάστημα.

Οι παρακάτω απώλειες αφορούν αυτές που έχουν επιβεβαιωθεί με οπτικοακουστικό υλικό και φωτογραφίες (OSINT), σαφώς οι πραγματικές είναι μεγαλύτερες. Η λίστα θα ανανεώνεται μ νέες που πιθανόν δεν έχουν καταχωρηθεί.

Απώλειες LNA

Άρματα μάχης 71 (Τ-55/62/72) : (1), (2) , (3), (4) έως (9), (10), (11), (12) και (13), (14) έως(19), (20), (21), (22) έως (25), (26), (27), (28), (29), (30), (31), (32) και (33), (34) έως (40), (41), (42) έως (45), (46), (47), (48), (49), (50), (51), (52), (53) έως (57), (58), (59), (60) έως (62), (63), (64), (65), (66), (67), (68) έως (71).

ΤΟΜΑ,ΤΟΜΠ  44  (Panthera, BTR, BRDM, BMP, GAZ Tigr, Typhoon Spartan,Nimr, Mbombe, Al Mared, LT-79,Ratel,Humvee): (1),(2), (3), (4), (5) , (6), (7), (8) , (9), (10), (11), (12), (13), (14), (15), (16), (17), (18), (19), (20), (21), (22), (23), (24), (25), (26), (27), (28), (29), (30), (31) και (32), (33), (34), (35), (36), (37), (38), (39), (40), (41), (42), (43), (44), (45-46), (47-48).

Jeep ,TOYOTA technicals, με οπλισμό κλπ 64: (1), (2), (3), (4) έως (10), (11), (12), (13), (14), (15) και (16), (17) , (18), (19), (20), (21), (22), (23), (24)και(25), (26) (27), (28) ,(29), (30) έως (32), (33), (34), (35), (36), (37), (38), (39), (40), (41), (42), (43) έως (45), (46) έως (49), (50), (51) έως (53), (54), (55), (56) έως (58), (59 έως (61), (62), (63) και (64).

Πυροβολικό 16 (D-20, Palmaria, BM-21 όλμοι): (1), (2), (3) και (4), (5), (6), (7), (8), (9), (10), (11) και (12), (13), (14), (15) ,(16), (17), (18).

Uav 10 (Orlan-10, Wing Loong, Orbiter-1k, Zala 421-16 ): (1), (2), (3)  (4) , (5) , (6), (7), (8), (9), (10).

Α/Α (Pantsir-S1) 8: (1), (2), (3), (4), (5), (6), (7), (8).

Αεροσκάφη, ελικόπτερα 23 (Su-22, Mirage F1, Mi-17/35, AW-190) *τα περισσότερα αεροσκάφη/ελικόπτερα ήταν μη επιχειρησιακά: (1) και (2) (3), (4) έως (8), (9), (10), (11) και (12), (13), (14) και (15), (16) και (17), (18), (19) έως (22), (23).

Απώλειες GNA

Άρματα μάχης 8 (T-55/62/72) : (1), (2), (3), (4), (5), (6), (7), (8).

ΤΟΜΑ, θωρακισμένα οχήματα, 26 (BMP, BTR, 9M123 Khrizantema-S, BMC Vuran, Kirpi, Panthera)κλπ: (1), (2), (3),(4), (5),(6) , (7), (8), (9), (10), (11), (12), (13), (14), (15), (16), (17) ,(18) ,(19), (20), (21), (22), (23), (24), (25), (26).

Jeep, TOYOTA με οπλισμό κλπ (και EE-9 Cascavel ) 18 :(1), (2),(3), (4), (5), (6), (7), (8), (9), (10), (11), (12), (13), (14), (15), (16), (17), (18).

Uav (TB2 Bayraktar, Mini Uav Bayraktar, Kargu, IAI Harop**διεκδικούν και οι 2 την κατάρριψη) 21: (1), (2), (3), (4) , (5), (6), (7), (8), (9), (10), (11), (12), (13), (14), (15), (16), (17), (18), (19), (20), (21)

Λοιπά (Σύστημα επικοινωνιών ή Uav)1: (1)

Πυροβολικό 3 (ΒΜ-21, Palmaria): (1), (2), (3)

Αεροσκάφη 1: (1)

Α/Α 3 (MIM-23 Hawk): (1) έως (3)

Ιδιαίτερες ευχαριστίες στον Πλακούδα Σπυρίδων και τον COIN για την παροχή πληροφοριών και τον Suriyak για τους λεπτομερείς χάρτες των επιχειρήσεων.

Σημειώσεις

(1) Σε άρθρο του Oryx μεταξύ άλλων αναφέρονται μόνο στην Ταρχούνα 82 άρματα μάχης, 51 ΤΟΜΑ, ΤΟΜΠ,Τ/Θ, 21 Α/Κ πυροβόλα, MLRS, 88 TOYOTA κλπ, 5 αεροσκάφη/ελικόπτερα.

Πηγές

-Syrian Observatory of Human Rights

-https://lostarmour.info/

Λογαριασμοί Twitter: Suriyak, Oded Berkowitz, emad_badish, ibrahim_gasoda, BurkanLy, JulianRoepche, Krummaper, EnglishRedmap, LibyaReview, Al Mukbir, ObservatoryLY, IslamicWorldUpdate, Woland2485, AlmanaraMedia, RojavaNetwork, Senja Masa, mstrMax11, Ouais Hasairi, warsonthebrink,Miyhnea, Cyberspec1, Senja Masa, osamaalobide, Servanenefrine, KhaledDernah

Σύνδεσμοι στο Youtube

- https://www.youtube.com/watch?v=nTrtTGVyDeU&feature=emb_title

-https://www.youtube.com/watch?v=4nDE9YgLY_Q&feature=emb_title

-https://www.youtube.com/watch?v=vNS8udqgMl4&feature=emb_title

-https://www.youtube.com/watch?v=DBCnH64eiKQ

-https://www.youtube.com/watch?v=lp6KeIQ0XD0

-https://www.youtube.com/watch?v=L1lr08dqouU